Δευτέρα 17 Αυγούστου 2015

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΘΕΟΦΙΛΕΣΤΑΤΟΥ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΟΣ


1. Θεοφιλέστατε, πώς ερμηνεύεται θεολογικά η Κοίμηση και η Μετάσταση της Θεοτόκου;

Αγαπητέ κ. Κολλιόπουλε, κατ' αρχάς θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την πρόσκλησή σας να παραχωρήσω συνέντευξη στην εφημερίδα σας, καθώς και για την ευκαιρία που μου δίνετε να επικοινωνήσω με τους αγαπητούς αναγνώστες σας. 
Όσον αφορά το ερώτημά σας, θα πρέπει να τονίσουμε πως ό,τι συνέβει στον Κύριό μας Ιησού Χριστό (Θάνατος – Ανάσταση) θα συμβεί και σε όλους μας. Αρχικά, θα γευθούμε το θάνατο και έπειτα την Ανάσταση. Προς το παρόν, ορατός είναι μόνον ο θάνατος. Προσδοκούμε όμως την Ανάσταση, η οποία θα συμβεί κατά την δεύτερη παρουσία του Κυρίου μας.    
Η Υπεραγία Θεοτόκος τρεις ημέρες μετά την κοίμησή της μετέστη στους ουρανούς, δηλαδή, το νεκρό σώμα της συνδέθηκε με την ψυχή της και ανελήφθη στους ουρανούς. Δεν πρόκειται όμως για την προσδοκώμενη ανάσταση των νεκρών που αναφέρεται στο Σύμβολο της Πίστεως, αλλά για κάτι παρόμοιο. Κατά τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά η Κοίμηση της Θεοτόκου υπήρξε ''ένδοξος'', διότι η Θεοτόκος μετέστη στον ουρανό και παρέστη εκ δεξιών του Παμβασιλέως. Αυτή η μετάσταση ένωσε τον ουρανό με τη γη, με αποτέλεσμα η Θεοτόκος  παρά την Κοίμησή της συνεχίζει να είναι αδιαλείπτως παρούσα μέσα στον κόσμο.

2. Κατά την μεγάλη Θεομητορική εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου διαβάζεται ως αποστολικό ανάγνωσμα ένα τμήμα προς Φιλιππησίους επιστολής του Αποστόλου Παύλου, που αναφέρεται στην κένωση και στην ταπείνωση του Χριστού. Το ερώτημα είναι: Γιατί τέτοια ημέρα, που τιμάμε και δοξάζουμε την Παναγία μας, διαβάζεται στην Εκκλησία ανάγνωσμα που αναφέρεται στον Χριστό;  

Όντως κατά την Θεομητορική Εορτή της Κοιμήσεως διαβάζονται ως Αποστολικό ανάγνωσμα οι στίχοι 5 – 11 του Β' κεφαλαίου από την Προς Φιλιππησίους  Επιστολή του Αποστόλου Παύλου. Θεωρητικά θα μπορούσε κάποιος να θεωρήσει οξύμωρο το ότι  κατ' αυτήν την ημέρα διαβάζεται ανάγνωσμα που αναφέρεται στον Χριστό.
Η επιλογή όμως της εν λόγω περικοπής δικαιολογείται απόλυτα από το υψηλού νοήματος περιεχόμενό της. Η θεόπνευστη γραφίδα του Αποστόλου Παύλου προβάλλει στους πιστούς το μυστήριο της Θείας Ενανθρωπήσεως. Ο Υιός και Λόγος του Θεού με άκρα συγκατάβαση καταδέχεται να γίνει άνθρωπος για να σώσει τον άνθρωπο και ο Θεός Πατήρ υπερύψωσε τον Υιό Του γι' αυτή Του την συγκατάβαση.
Η Υπεραγία Θεοτόκος έτεκε Θεόν Λόγον σαρκωθέντα. Ταπείνωσε τον εαυτό της, δείχνοντας απόλυτη υπακοή στο θέλημα του Θεού και αυτό την ανέβασε ψηλότερα από τους Αγγέλους και από όλους τους Αγίους. Χαρακτηριστικά πολλοί Πατέρες της Εκκλησίας την αναφέρουν ως «τά δευτερεῖα τῆς Τριάδος ἔχουσα».

3. Γιατί η Κυρία Θεοτόκος ονομάζεται Υπεραγία και Παναγία; 

Είναι πάρα πολλά τα προσωνύμια που έχουν δοθεί στην Υπεραγία Θεοτόκο. Η Παναγία είναι ο Παράδεισος. Όπως από το χώμα του Παραδείσου έπλασε ο Θεός τον Αδάμ, έτσι και από τα άχραντα σπλάχνα της Θεοτόκου έλαβε σάρκα ο Χριστός, ο νέος Αδάμ. Η Θεοτόκος είναι η κλίμαξ του Ιακώβ, με την οποία ο Θεός κατέβηκε στη γη αλλά και η γέφυρα η ματάγουσα τους εκ γης προς ουρανόν. Άπειρες οι προτυπώσεις της στην Παλαιά Διαθήκη. Εκείνη είναι η επτάφωτος λυχνία, η βλαστήσασα ράβδος του Ααρών, η άβατος θάλασσα και ο πόκος του Γεδεών. Η τιμή προς την Παναγία κατέχει δεσπόζουσα θέση στην Εκκλησία και ολόκληρες Μοναστικές πολιτείες την έχουν ως σκέπη και προστασία τους. Εκείνη είναι η Βασίλισσα των Αγγέλων, η Κυρία και Δέσποινα όλου του κόσμου. Είναι Υπεραγία και Παναγία καθώς συγκεντρώνει στο πρόσωπό της κάθε αρετή με αποτέλεσμα να βρίσκεται υπεράνω των Αγγέλων και πάντων των Αγίων.

4. Μόνο η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά την Παναγία μας αξίως, γι΄ αυτό και το τροπάριο λέγει: «Σε Θεοτόκε ορθοδόξως μεγαλύνομεν». Όταν κανείς δεν μεγαλύνη την Παναγία ορθόδοξα, τότε στην πραγματικότητα την υποτιμά ή την υπερεκτιμά. Η υποτίμηση και η υπερεκτίμηση συνιστά πραγματική τιμή προς Αυτήν;  

Στο πέρασμα των αιώνων παρατηρήθηκαν ορισμένες εκτροπές οι οποίες συνιστούν είτε υποτίμηση είτε υπερτίμηση του ιερού προσώπου της Παναγίας μας. Γνωστές είναι οι δογματικές έριδες, όπου οι αιρετικοί την ονόμαζαν Χριστοτόκο και όχι Θεοτόκο, θεωρώντας εσφαλμένα ότι η Παναγία γέννησε τον άνθρωπο και όχι τον Θεάνθρωπο Ιησού. Τόσο η Γ' όσο και η Δ' Οικουμενικές Σύνοδοι αποσαφήνισαν το Ορθόδοξο δόγμα ομολογώντας την ως Θεοτόκο.
Αντίστοιχα υπήρξαν και υπερβολές για τις οποίες η Εκκλησία επενέβει και τις οποίες καταδίκασε, τονίζοντας πως στους Αγίους αρμόζει τιμή και σεβασμός, και μόνο στον Τριαδικό Θεό αρμόζει προσκύνηση και λατρεία.

5. Τέλος, Θεοφιλέστατε, τί εξαιρετικές και θείες ευλογίες έλαβε η Παναγία μας! Πόσο μεγάλος ήταν ο πλούτος που δέχτηκε και που οφείλεται; 

Όντως η Παναγία μας έλαβε στην ζωή της εξαιρετικές θείες ευλογίες. Ήδη από την εποχή της Παλαιάς Διαθήκης προφητεύθηκε ο ξεχωριστός της ρόλος στο μυστήριο της Θείας Οικονομίας. Ο Προφήτης Ησαΐας προφητεύει την ύπαρξη της Παρθένου που θα γεννήσει Υιόν «ἰδού ἡ Παρθένος ἐν γαστρί ἕξει, καί τέξεται υἱον, καί καλέσουσι τό ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ» και ο Προφήτης Ιεζεκιήλ την αειπαρθενεία της «Ἡ πύλη αὕτη κεκλεισμένη ἔσται, οὐκ ἀνοιχθήσεται οὐδείς οὐ μή διέλθῃ δι΄ αὐτῆς».
Η Παναγία αποτέλεσε καρπό προσευχής των ευλαβών γονέων της, Ιωακείμ και Άννης, και αφιερώθηκε σε πολύ μικρή ηλικία στο ναό. Εκεί έμεινε στον ιερότερο χώρο του, στα Άγια των Αγίων, όπου ζούσε με προσευχή και άσκηση διατηρώντας τον εαυτό της αμόλυντο από κάθε αμαρτία. Όταν μεγάλωσε την παρέδωσαν στην προστασία του ηλικιωμένου Ιωσήφ. Αξιώθηκε να λάβει από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ, κατά την ημέρα του Ευαγγελισμού, την χαρμόσυνη αγγελία ότι εκείνη ήταν η προορισμένη να γεννήσει τον Χριστό. Η Παναγία υπάκουσε στο θείο θέλημα χωρίς κανέναν ενδοιασμό, πράγμα που φανερώνει την ταπεινή, καθαρή και αγνή καρδιά της. Αργότερα, ακολουθούσε τον Χριστό και τον διακονούσε μέχρι την Σταύρωση, την Ταφή και την Ανάστασή Του. Ήταν παρούσα μαζί με τις υπόλοιπες Μυροφόρες, τη μιά των Σαββάτων, στο κενό μνημείο καθώς και στην Ανάληψη του Κυρίου στο Όρος των Ελαιών.
Κλείνοντας την επικοινωνία μας αυτή θα ήθελα να αναφέρω πως οι πιστοί ζητούν ιδιαιτέρως τις πρεσβείες και τις μεσιτείες της Θεοτόκου καθώς όπως αναφέρει και ο υμνωδός «πολύ ἱσχύει δέησις μητρός πρός εὐμένειαν Δεσπότου». Οι πιστοί κατακλύζουν τους Ναούς στις γιορτές προς τιμήν της Θεοτόκου και ιδιαιτέρως κατά την περίοδο του Δεκαπενταυγούστου με αποκορύφωμα την κυριώνυμη ημέρα της εορτής της Κοιμήσεως.
Εύχομαι στους αναγνώστες της εφημερίδας σας να έχουν πλουσίαν την Χάριν του Θεού και είθε να αξιωθούμε να εορτάσουμε την Κυρία Θεοτόκο, την σκέπη και προστασία του γένους των Χριστιανών.